هزینه های کمی کردن کیفیت تدریس معلمان را جدی بگیریم

از زمان تاسیس و توسعه آموزش های عمومی،و با الزامی یا اجباری شدن آموزش برای تمام شهروندان،به تدریج جوامع نسبت به عملکرد آموزشی حساس شدند،به خصوص،با ارتقای سطح سواد عمومی،خانواده ها داوطلب مشارکت بیشتری در تعیین سرنوشت آموزشی فرزندان خود شدند و در مقابل،انتظار پاسخگویی از نظام های آموزشی در آنها ایجاد شد.

این در حالی بود که مراجع رسمی نیز به میزان بودجه هایی که به آ»وزش اختصاص دادند و. به نسبت ضرورت هایی که در جامعه بشری برای توسعه سواد عمومی پیدا شد،خود را موظف به پاسخگویی دیدند.همین نیاز به پاسخگویی،از جمله دلایل اصلی طاحی و اجرای مطالعات بین المللی در حوزه های پر سروصدای ریاضی،علوم و زبان آموزی شد در واقع،نظام های آ»وزشی انتظار داشته و دارند که به پشتوانه ی عملکرد دانش آ»وزان در این مطالعات بتوانند هم به مخاطبان خود کارنامه ی آموزشی ارائه دهند و هم فرصت مناسبی برای ارزیابی خود به وجود آوردند.این ارزیابی شامل برنامه های درسی،مواد آموزشی،روش های ارزیابی و روش های تدریس است. در نتیجه،معلمان و برنامه ها دائم در معرض بررسی های موشکافانه والدین و جامعه در سطح کلان هستند و مسئولانآموزشی نیز وعده های اقدامات عاجل،سخت گیرانه و تنبیهی ،تشویقی می دهند.      این قوانین بیش از همه،بر معلمان ریاضی فشار می آورد یا به عبارت دیگر ، معلمان در رابطه با تدرسی ریاضی است که قوانین،آسیب می بینند،زیرا حیثیت حرفه ای و تداوم شغلی آن ها در گرو موفقیت تحصیلی ریاضی دانش آموزانشان است.

موفقیتی که متاثر از ده ها عامل از جمله عوامل فرهنگی،اجتماعی،زبانی،محیطی،سیاسی و اقتصادی است این در حالی است که متاسفانه جوامع به گونه ای احساس شده اند که بالاترین انتظار را از معلمان دارند و بیشتر از هرچیر،کمیت است که آن هارا قانع می کند،بدین جهت قوانین نام برده در ایالات متحده و ده ها و ده ها قانون و مصوبه و دستورالعمل دیگر در نظام های آموزشی سایر کشور ها،تاکید فزاینده ای بر کمی کردن کیفیت تدریس معلملن دارند تا پاسخگوی انتظار های جوامع از آموزش باشند و افسوس که در تمام دنیا، تحقیقات گوناگون به نتایج دیگری رسیده اند.

بالاخره از همه مهم تر،فضای پژوهشی و عمومی نسبت به آموزش معلمان تغییر اساسی پیدا کرد و پژوهش های گسترده ای در رابطه با شناخت ماهیت دانش مورد نیاز برای تدریس انجام شدند. نتایج این پژوهش ها بالقوه،عرصه های جدی و جدیدی را به روی تصمیم گیران و تصمیم سازان آموزشی باز نمود که یکی از مهم ترین آن ها، باور های معلمان بود.یافته های پژوهشی حاکی از آن بودند که آموزش معلمان حوزه ای پیچیده و پر رمز و راز است.حوزه ای که به عوامل متعدد بیرونی و درونی بستگی دارد و هر چه ابزار های کنترلی معلمان بیرونی تر شود نسبت به حرفه ی خود نا مطمئن تر می شوند و اعتماد به نفس و علاقه مندی خود را بیش تر از دست می دهند این تحقیقات نشان دادند که آموزش معلمان فعالیتی مداوم،نیازمند جرح و تعدیل و منعطف است که لازم است توسط متخصصان این حوزه انجام شود.نتایج پژوهش ها به روشنی نشان دادند که هر کس بر دانش موضوعی مسلط است یا علوم تربیتی عمومی می داند،الزاماً قادر به آموزش معلمان آن حوزه موضوعی نیست .

ارتقای تدریس با افزایش کمیت(نمره عملکرد دانش آموزان)رخ نمی دهد و این را می توان از ده ها تحقیق ملی و جهانی استنباط نمود و این امر موید این است که به قول گذشتگان،(آزموده را آزمودن خطا است!!!!!)راه رفته و به نتیجه نرسیده را نباید دوباره پیمود.بلکه می توان گذشته را چراغ راه آینده قرار داد و در رابطه با آموزش معلمان،عقل سلیم ،یافته های آموزشی و حرفه معلمی نشان داده است که قضاوت کردن در مورد کیفیت تدریس و تلاش برای ارتقای آن، کمیت بردار نیست.

نخستین گام علم شناختی ریاضیات

از طریق بحث هایی در حوزه ی علوم شناختی،منشا ریاضیات را می توان با نگاهی بیرون ار ریاضیات،مورد مطالعه قرار داد و به این نتیجه رسید که "نتایج تحقیق ما،عمدتا نتایج ریاضی نیست،بلکه نتایج مربوط به علم شناختی ریاضیات است.نتایجی است درباره ی نظام مفهومی انسان که طرح اندیشه ریاضی را ممکن می سازد و ریاضیات در آن معنا پیدا می کند اما این نتایج،نتیجه ی تفکر خودآگاه ریاضی دانان نیست،بلکه نشان دهنده ی نظام مفهومی ناخودآگاه کسانی است که ریاضیات را انجام می دهند.نتایج ما به هیچ وجه تغییری در ریاضیات پدید نمی آورد،اما شاید در روش ادراک ریاضی و بیان معنای نتایج ریاضی،تحولی اساسی ایجاد کند."

این یک حرکت آموزشی است.ریاضیات کلاسیک با دیدگاه شناختی به بهترین وجه می تواند آموزش داده شود.معتقدیم که آموزش مفاهیم ریاضی و توضیح اینکه چرا حقایق ریاضی از این مفاهیم پیروی می کنند اهمیت دارند... .

با بهره گیری از پیشرفت های سال های اخیر در علوم شناختی ،این درک جدید از ریاضیات را معرفی می کنند.عمیق ترین یافته های این سال ها،در سه بخش معرفی می شود:

1-شکل گیری ها ذهن:

ویژگی های جسمی بدن ما،مغز ما و فعالیت های روزمره ما در دنیا،مفاهیم انسان و استنتاج های نوع انسان را می سازند.این موارد شامل مفاهیم ریاضی و استنتاج های ریاضی نیز می شود.

2-نا خودآگاه شناختی:

بیشتر تفکر ما ناخودآگاه است .نه به آن معنی که فروید معرفی می کند بلکه از این جنبه که به طور مستقیم به درون نگری آگاهانه دسترسی نداریم.ما نمی توانیم به طور مستقیم به نظام های مفهومی و فرآیند های سطح زیرین تفکرمان بنگریم.این موارد شامل بخش عمده ای از تفکر ریاضی نیز می شود.

3-تفکر استعاره ای:

در بسیاری از موارد،انسان مفاهیم انتزاعی را بر اساس واقعیت مفهوم سازس می کند،این کار با استفاده از مفاهیم و وجود استدلال های مبتنی بر نظام حسی ،حرکتی انجام می شود.روشی که با آن،مفاهیم انتزاعی بر حسب واقعیت ها درک می شوند،استعاره مفهومی نامیده می شود.از استعاره ها می توان به عنوان جلوه ای از بیان نام برد از استعاره های مفهومی در تفکر ریاضی نیز استفاده می شود.

 نظریه رضیات تجسم یافته

1-ریاضیات بخش طبیعی هستی انسان است که از جسم ما و مغز ما و تجربیات روزمره ما در جهان برخواسته است.فرهنگ هر نقطه ای،چیزی از ریاضیات دارد.

2-هیچ چیز اسرارآمیز،عرفانی،سحرآمیز،یا متعالی در مورد ریاضیات وجود ندارد.ریاضیات پیامد تکامل تاریخ، اعصاب زیستی،ظرفیت شناختی و فرهنگ انسان است.

3-ریاضیات یکی از بزرگترین محصولات ناشی از قدرت تخیل مشترک انسان است این محصول توسط میلیون ها نفر در طی بیش از هزاران سال تولید شده است و توسط صد ها هزار مربی و معلم و مردمی

نگه داری می شود که هر روز از آن استفاده می کنند.

4-اثربخشی ریاضیات در جهان،به قدر دانی از تکامل و فرهنگ است تکامل شکل بدن و مغز ما به گونه ای است که وارث ظرفیت های عصبی برای پایه های عددی و برای روابط فضایی اولیه است .

5-به دلیل گذشت بیش از هزار سال از توسعه نظام های نگارشی،فرهنگ امکان داشتن نظام های ملی ریاضیات را دارد و به علت آنکه نظام فکری انسان،مستعد دقت فرکی و نماد گذاری است،ریاضیات توانای توسعه ی نظام های دقیق محاسبه و اثبات را دارد.

6-استفاده از استعاره های خلاقانه،باعث شده که ایده های ریاضیات بیشتر و بیشتر مستعد دقت فکری و محاسباتی است .

7-هر چیزی در ریاضیات سازگار است لااقل در اصول .چون سازگاری با استفاده از توانایی های عمومی فکری انسان ساخته می شود،این ساختار فکری می تواند تحلیل گر و یادگیرنده ی روابط معنی دار باشد.

8-با بررسی ذهن می توان یافت که هوش انسان چندگانه است .هوش ریاضی یکی از آن هاست نه بیشتر و نه کمتر از هوش موسیقیایی،هوش هنری هوش ادبی هوش اجتماعی و هوش هیجانی و مانند آن ها.

9-ریاضیات خلاق و باز پایان است.با مزیتی که استفاده از استعاره های مفهومی و آمیزه های مفهومی در ریاضیات حاضر دارد.

10-ریاضیات مثالی با شکوه از زیبایی،غنا،پیچیدگی،تنوع و اهمیت ایده های انسان است.

11-جوهر هستی انسان بانی خلق ریاضیات است و ما مسوول توسعه و نگه داری آن هستیم.این چهره ریاضیات چهره انسانی است.

ارزیابی ریاضیات

یکی از فعالیت های آموزشی که در دو دهه اخیر به طور جدی زیر سوال بوده است،ارزیابی های سنتی در مدارس و سایر موسسات آموزشی است تمرکز انتقادات مطرح بر عدم کفایت امتحانات سنتی و تاثیری است که بر روند آموزش جهت آمادگی شرکت در این امتحانات است.

انتقادات بر این مبنا بنا شده است که شکل رایج ارزیابی ها نمی توند ضامن یادگیری با کیفیت و عمیق،توسعه ی تفکر انتقادی،دانش ماندگار و یادگیری در طول عمر باشد به عبارت دیگر باور عمومی نسبت به ارزیابی های رایج در قالب امتحانات به عنوان حافظ کیفیت آموزش زیر سوال رفته است.پیشینه ی امتحانات سنتی به دهه 1950 برمی گردد زمانی که بلوم طبقه بندی اهداف آموزشی را منتشر کرد. این طبقه بندی آموزش گران را قادر می ساخت تا مواد آموزشی را بر اساس محتوا و فرآیند طبقه بندی کرده و متغیر های آموزش را از طریق امتحانات کتبی و بعد از مدتی امتحانات چهار جوابی،اندازه گیری کنند. این روند در آموزش ریاضی تبدیل به یک سیستم سازگار و بسیار پایدار ارزیابی شد که تا به امروز نیز آثار آن در ارزیابی ها رایج قابل مشاهده است.

با مطرح شدن رویکرد شناختی ادراک و توافق موجود در زمینه آموزش و یادگیری تغییر کرد نظریه ساختن گرایی که به طور جدی ناشی از نظرات پیاژه و دیگران مطرح شده بود تاثیر زیادی بر مفهوم یادگیری و آموزش گذاشت ضمن آنکه شرکت در فعالیت های حل مسئله عامل اصلی پیشرفت فردی به حساب آمد ولی با وجود این تغییر رویکرد ها نسبت به یادگیری و تدریس ارزیابی سیر قدیمی خود را طی می کرد و در نتیجه یک عدم تعادل ایجاد شده بود.

در تعریف ارزیابی توجه به اینن نکته مهم ایت که منظور از جمع آوری شواهد،امتحان گرفتن نیست زیرا ارزیابی می تواند و باید به عنوان بخش جدا ناشدنی آموزش باشد .در نتیجه اگر ارزیابی فقط به امتحان گرفتن محدود شود وجه مهم آن که می تواند تسهیل کردن رشد دانش آموزان باشد و به فرآیند آموزش اطلاع رسانی کند از دست می رود.

تعیین اهداف روشن ،طراحی ، هدف گذاری

 

جمع آوری شواهد یا استفاده از روش ها ی مختلف

استفاده از نتایج ،تصمیم گیری

ارزیابی شامل چهار مرحله است

تعبیر شواهد ، استنباط کردن

یک فعالیت ارزیابی مناسب،تکلیف یا مسئله ای است که از طریق آن دانش آموزان می توانند دانسته های خود را به نمایش بگذارند.این گونه فعالیت ها باید بخش جدایی ناپذیر فرآیند یادگیری باشد.

داده های ارزش یابی باید به عنوان یک  مولفه در پاسخ به این سوال که چه قدر این برنامه برای رسیدن به اهدافم خوب کار کرد ،مورد استفاده قرار گیرئ و نتیجه باعث تعدیل برنامه شود.در این زمینه برنامه فقط محدود به کتاب درسی نیست بلکه هم شامل واحد های آموزشی که معلم خود طراحی می کند و هم منابع درسی دیگر نیز می شود.

در سند اصول و استاندارد ها برای ریاضی مدرسه ای دو ایده ی اصلی زیر در مورد ارزیابی مورد تاکید است :

1-ارزیابی باید یادگیری دانش آموزان را ارتقا بخشد.

2-ارزیابی ابزاری ارزشمند برای تصمیم گیری های آموزشی است.

فرآیند های ریاضی

در زمینه آموزش ریاضی،فرآیندهای ریاضی به اندازه مفاهیم ریاضی اهمیت دارد و نیازمند ارزیابی مناسب هستند.طبیعی است که انتظارات مطرح در ارتباط با این فرآیند ها،در پایه های مختلف تفاوت خواهد داشت.از این رو لازم است معلم فرآیند های مورد نظر آموزش را در قالب چند گذاره در مورد انجام دادن ریاضی برای دانش آموزان هم قابل ففهم باشد تنظیم کرده و در اختیار آن ها قرار دهد به عنوان نمونه :

حل مسئله

*اقداماتی جهت درک حل مسئله قبل از شروع به کار

*استفاده از شکل ها و گراف ها و مدل های فیزیکی برای کمک به حل مسئله

*به کار گیری استراتژی مناسب برای حل مسئله

*ارزیابی اعتبار پاسخ ها

استدلال کردن

*توجیه راه حل ها و نتایج

*حدسیه سازی بر اساس استدلال

*مشاهده و به کار گیری الگو ها در ریاضی

ارتباطات

*توضیح ایده ها به صورت نوشته

*تبادل نظر در مورد ایده ها به طور واضح در حین بحث های کلاسی(چنین گزاره هایی باید با دانش آموزان مورد بحث قرار گیرند تا برای آن ها روشن شود که این موارد برای معلم ارزش دارند.)

نگرش نسبت به ریاضی

*یکی از اقدامات با اهمیتی که باید مورد پیگیری قرار گیرد جمع آوری داده در مورد اعتماد به نفس دانش آموزان و باورشان نسبت به توانایی های خود در ریاضی و هم چنین علاقه مندی و عدم علا قه ی آن ها به ریاضی است.این گونه اطلاعات به سادگی از طریق چک لیست های خود ارزیابی به دست می آیند.ضمن اینکه با تدریس ریاضی از طریق حل مسئله همواره اطلاعاتی مانند پشتکار و تمایا دانش آموزان به شرکت در فعالیت های حل مسئله در دسترس خواهد بود .

ارزیابی مناسب

یک فعالیت ارزیابی مناسب ، تکلیف یا مسئله ای است که از طریق آن دانش آموزان می توانند دانسته های خود را به نمایش بگذارند . این گونه فعالیت ها باید بخش جدایی ناپذیر فرایند یادگیری باشند .اگر رویکرد آموزشی مسئله محور باشد ولی ارزیابی بر موارد حفظ کردنی و مسائل بسته پاسخ متمرکز باشد موفق نخواهد بود .ارزیابی از مهارت ها و مطالب حفظ شده ، به طور ضمنی ،این پیام را برای دانش آموزان دارد که آنچه ارزش دارد جواب آخر است . در نتیجه آنان دیگر علاقه ای به شرکت در بحث های کلاسی و فعلالیت های حل مسئله نخواهند داشت و به دنبال راههایی خواهند بود که بتوانند جواب های درست را بدست آورند .

همین طور اگر تدریس بطور سنتی انجام گیردئ ولی ارزیابی بر اساس مسائل بازپاسخ با فعالیت های حل مسئله باشد و از آنان خواسته شضود تا مهارت های تفکر ریاضی خود ، استدلال کردن و حل مسئله را به نمایش بگذارند بدون آنکه این فرایندها را قبلأ تجربه کرده یا آموخته باشند ، بازهم نتیجه موفقیت آمیز نخواهد بود . در مجموع ، میتوان به اهمیت هم خوانی فعالیت های ارزیابی با آموزش های پیش بینی شده ی شناختی تاکیدکرد .

·        ارزیابی واقعی عملکرد ریاصی دانش آموزان یکی از مسئولیت های دائمی معلمان است . در دو دهه ی اخیر ، متاثر از رویکرد شناختی به آموزش ریاضی ، بحث ارزیابی کیفی در کنار آزمون های رایج مورد تاکید بوده است .

پوشه کار  

  پوشه ی کار جمع آوری مجموعه ی وسیعی از کارهای منتخب دانش آموزان است که می تواند به آنها کمک کند روی توانایی های ریاضی خود بازتاب و تحمل داشته باشند . از جمله اهداف عمده ی پوشه ی کار می تواند مشاهده ی طرز تفکر آنان ، رشد و پیشرفت آنان در طول زمان ف ارتباط و اتصال ریاضی وار ،نگرش دانش آموزان نسبت به خود به عنوان یک ریاضی دان و فرایندهای حل مسئله باشد. مواد گردآوری شده در پوشه ی کار می تواند شامل تکالیف ، پروژه ها ، گزارشات ، نوشته های دانش آموز ، توضیحات معلم ، مشاهدات حاصل از مصاحبه و خود ارزیابی از اقدامات ئگروهی و فردی باشد . به این ترتیب پوشه ی کار شکل فوق العاده ای از ارتباط بین دانش آموز و معلم ، دانش آموز و والدین ، والدین و معلم است .

        اهداف آموزش ریاضی

     آموزش و پرورش سرمایه گذاری یک نسل برای نسل دیگر است . نهاد آموزش و پرورش پر هزینه است وباید این هزینه ها را به حساب سرمایه گذاری منظور داشت که هدف اصلی آن توسعه ی انسانی است . به عبارت دیگر ، هدف فعالیت های آموزشی ، رشد آگاهی و توانایی های بالقوه انسان است .

    هدف ریاضی فقط حفظ رویه ها نیست بلکه دانش آموزان باید ریاضی را بفهمند و بتوانند توضیح دهند که چرارویه هایی که بکار میبرنند مناسب اند و استدلال کنند که چرا مفاهیم ریاضی ، خواصی دارند که به آنها اجازه ی استفاده از آن رویه ها را می دهند .    

مراحل نوشتن طرح درس

مقدمه:

     طرح درس یا سناریوی آموزشی برای نخستین بار در سال 1918 توسط"فرانکلین بوبیت" مطرح شد و لزوم استفاده از سازماندهی در امر یاددهی – یادگیری مورد تأکید قرار گرفت. طرح درس به شکل امروزی آن، در سال 1950 به وسیله روان شناسان برجسته امر تعلیم و تربیت "بنجامین . اس . بلوم" شکل گرفت و در سال 1962 " رابرت گلیرز" نظرات تکمیلی خود را در راستای دیدگاههای بلوم مطرح کرد که تا به امروز نیز مدنظر برنامه ریزان و هدف گذاران آموزشی و دست اندرکاران امور آموزشی در سطح جهان بوده است.

    در ایران حیات مجدد "طرح درس" مربوط به چند سال گذشته می باشد. لزوم استفاده از طرح درس، به عنوان ابزار کارآمدی در زمینه تکنولوژی آموزشی، در خدمت افزایش کیفیت نظام آموزشی کشورمان قرار گرفت. و طرح درس به عنوان برنامه ریزی و سازمان دادن به مجموعه فعالیتهایی که معلم در ارتباط با هدفهای آموزشی، محتوای درس و توانائیهای دانش آموزان برای مدت زمان مشخص تدوین می گردد مد نظر قرار گرفت.

از محاسن طرح درس می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

1- طرح درس به معلم کمک می کند تا پیش بینی های لازم را برای تهیه وسایل آموزشی و رسانه ها به عمل آورد. 2- داشتن طرح درس موجب می شود که معلم به تنظیم اوقات کلاس بپردازد و از ایجاد بی نظمی در کلاس جلوگیری کند. 3- طرح درس موجب می شود که معلم فعالیتهای ضروری آموزشی را به ترتیب و یکی پس از دیگری در مراحل و زمانهای مشخص و به شیوه های منطقی پیش ببرد و نتایج حاصل آن را برای تدریس در مراحل بعدی آموزش مورد استفاده قرار دهد. 4- با توجه به آنچه ذکر گردید، نقش و اهمیت طرح درس در بهبود امر یاددهی – یادگیری کاملاً مشهود و ضروری به نظر      می رسد.

لذا جزوه ی حاضر به منظور مطالعه و استفاده همکاران محترم جهت بهبود کیفیت آموزشی و ارتقای سطح یادگیری طراحی شده است.

به طور کلی برای تهیه یک طرح درس روزانه، مراحل و نکات زیر را به ترتیب دنبال می کنیم.

1-   مشخصات کلی:

2-   ابتدا باید نام درس، موضوع درس، مدت جلسه ،شماره طرح درس، نام مدرسه، تعداد دانش آموزان، کلاس و دوره تحصیلی، نام معلم و تاریخ را در بالای صفحه کاربرگ طرح درس نوشته شود.

2- مشخص کردن اهداف کلی، جزیی و رفتاری:

یک معلم آگاه هدفهای کلی و رفتاری موضوعی که قصد تدریس آنرا دارد مشخص می نماید.

1-2. هدفهای کلی: یک هدف کلی، یک عبارت واحد است که وضعیت فراگیر را پس از دریافت یک عمل آموزشی توصیف می کند . به عبارت دیگر هدفهای کلی آموزشی حاوی نتایجی هستند که معلم انتظار دارد، در اثر آموزشی که به دانش آموزان می دهد و فعالتیهایی از آنها برای یادگیری به عمل می آورند عاید آنان گردد.

این اهداف مهم هستند ومقاصد وانتظارات با واژه های غیر رفتاری ومبهم ،اما قابل دسترسی ، بیان می گردد و معرف های درسی را در همه ابعاد یا د گیری (شناختی ، عاطفی ،روانی- حرکتی )مشخص می کنند

2-2. هدفهای جزیی: هدفهای کلی قابلیتهایی هستند که قرار است فراگیران پس از گذراندن مجموعه ای از تجارب یادگیری کسب کنندو چون این هدفها با واژه های کلی بیان می شوند معمولاً توضیح بیشتر ضروری است. این توضیح از طریق ارایه مجموعه ای از هدفهای جزیی انجام می پذیرد.

نظرات شما عزیزان:

حسین

ساعت20:41---1 بهمن 1390

[وب سایت] - [ایمیل]

زود باشیدعجله کنید چرا وایستادید انجمن سایت بروزها به20 نفر اولی که در سایت عضو بشن را مدیر کل میکنه اگه مطالب مفید و آمار بالا برنده ای در سایت بزارید شمارا نویسنده سایت واگه اونجا هم گل بگاری مدیر سایت میکنه پس عجله. برای تبادل لینک و لوگو هم میتوانید رو بروزها حساب کنید.
ادرس سایت:www.brozha.blogveb.com
آدرس انجمن:http://brozha.blogveb.com/Forum
با بروز ها همیشه بروز باشید
لطفاً حتماً به انجمن باید.

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: